Suy dinh dưỡng bào thai là sự phát triển chậm hoặc kém của thai nhi khi còn trong bụng mẹ. Đây là thể suy dinh dưỡng sớm nhất, trẻ đẻ ra đủ tháng (270-280 ngày) nhưng cân nặng lúc đẻ thấp dưới 2500g.

Mẹ có thể phát hiện sớm thai nhi bị suy dinh dưỡng qua các kỳ khám thai. Dựa vào các thông số như chiều cao tử cung, vòng bụng, các bác sĩ có thể chẩn đoán kích thước vòng bụng có tương xứng với tuổi thai nhi hay không.

Bên cạnh đó, qua mức độ tăng cân của mẹ trong thời gian mang thai, mẹ cũng có thể nhận biết thai nhi có bị suy dinh dưỡng hay không. Thông thường, thai phụ tăng từ 10 - 12kg.

Nguyên nhân của suy dinh dưỡng bào thai:

Có bốn nguyễn nhân gây suy dinh dưỡng bào thai chủ yếu:

- Tuổi của mẹ khi mang thai

Cơ thể của người phụ nữ từ 30 tuổi trở đi bắt đầu xuất hiện các dấu hiệu lão hóa, và già cỗi, mẹ sẽ không cung cấp cho thai nhi đầy đủ dinh dưỡng như khi còn trẻ. Sinh con tốt nhất của người phụ nữ là từ 25 tuổi đến 30 tuổi.

Tuổi của người mẹ không những ảnh hưởng đến chiều cao của trẻ mà còn có thể vì tuổi quá lớn vẫn sinh con sẽ dễ đẻ ra những đứa trẻ không bình thường, bị dị tật bẩm sinh, điển hình là hội chứng down, tim bẩm sinh, hở hàm ếch, sứt môi. Vì vậy, sau 35 tuổi sinh đẻ sẽ có nhiều nguy cơ không an toàn cho mẹ và bé.

- Sức khỏe của mẹ trước và trong thai kỳ:

Sức khỏe của mẹ quyết định sức khỏe của con. Trong thời gian có thai, nếu người mẹ bị cúm, sốt phát ban, mắc các bệnh nhiểm khuẩn cấp, sẽ dễ đẻ ra những đứa trẻ bị dị tật bẩm sinh. Khi mẹ đang có bệnh mãn tính như sốt rét, viêm gan, thấp tim, phù thận cần phải chữa khỏi bệnh rồi mới mang thai. Có những bệnh của người mẹ có khả năng lây truyền cho con như giang mai, AIDS, vì vậy cần phải khám sức khỏe, nếu thật sự an toàn sức khỏe thì sinh con.

- Dinh dưỡng của người mẹ

Dinh dưỡng trong cơ thể của mẹ theo máu qua nhau thai đến nuôi dưỡng thai nhi. Chế độ dinh dưỡng khi mang thai không phải chỉ cần số lượng, mà còn phải đầy đủ dưỡng chất cần thiết. Mẹ cần ăn đầy đủ bốn nhóm chất bột, đạm, béo, vitamin và khoáng chất và phải được bổ xung các dưỡng chất thiết yếu trước và trong thai kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ dinh dưỡng. Những chất này sẽ đảm bảo sức khỏe của mẹ đồng thời xây dựng các tổ chức cơ quan cho trẻ như hệ thống não thần kinh trung ương, tim, gan, phổi, bộ máy tiêu hóa, hô hấp, tuần hoàn và tiết niệu…

- Môi trường, công việc của mẹ khi mang thai

Môi trường bao gồm môi trường xã hội, môi trường sống, môi trường làm việc, điều kiện lao động… đều ảnh hưởng đến sức khỏe thai nhi. Khi có thai, người mẹ chính là môi trường thu nhỏ để con phát triển. Nếu môi trường sống của mẹ không tốt, mẹ phải chịu ô nhiễm, áp lực, lao động nặng nhọc sẽ không có đủ các yếu tố như năng lượng, thể chất, tính an toàn để giúp thai nhi phát triển toàn diện và mẹ cũng có nhiều nguy cơ ít sữa, mất sữa sớm.

Ảnh hưởng của suy dinh dưỡng bào thai đến sự phát triển của trẻ.

Trẻ bị suy dinh dưỡng bào thai để ra thường suy dinh dưỡng thấp còi, còi xương, chậm phát triển chiều cao, cân nặng và ảnh hưởng tới não, gan, thận…Não của trẻ phát triển rất mạnh trong 3 tháng cuối của thai kì và hoàn thiện trong 3 năm đầu. Nếu trẻ bị suy dinh dưỡng trong giai đoạn này sẽ làm cho não chậm phát triển, trẻ ít nhanh nhẹn và kém thông minh.

Tuy nhiên những ảnh hưởng của suy dinh dưỡng bào thai có để lại di chứng sau này hay không còn tùy thuộc vào suy dinh dưỡng giai đoạn sớm hay muộn, suy dinh dưỡng được phục hồi nhanh hay chậm.

Nếu suy dinh dưỡng tiếp tục kéo dài nhiều tháng thì sau này cân nặng, chiều cao của trẻ đều thấp. Trẻ có nguy cơ mắc các bệnh bẩm sinh như tim bẩm sinh, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng (viêm phế quản, viêm phổi…), đặc biệt trí tuệ thường kém phát triển.

Vì vậy, khi trẻ bị suy dinh dưỡng bào thai cần được nuôi dưỡng đúng và đầy đủ trẻ sẽ phục hồi cân nặng như trẻ bình thường trong vòng 2 đến 3 tháng. Sau đó trẻ sẽ phát triển bình thường.

Phòng tránh suy dinh dưỡng bào thai:

Để phòng tránh nguy cơ suy dinh dưỡng bào thai, đảm bảo một tương lai khỏe mạnh cho trẻ, các bà mẹ nên: thường xuyên khám thai định kì, ít nhất 3 tháng 1 lần; đảm bảo dinh dưỡng của mẹ trong thời kì mang thai; bổ sung viên sắt và các thực phẩm giàu sắt trong khẩu phần ăn hàng ngày; tiêm chủng đầy đủ các loại vaccine thiết yếu để đảm bảo an toàn sức khỏe cho cả mẹ và trẻ.