Ở làng Vạn Yên, dòng họ ông Đào Ngọc Phú là gia đình duy nhất có nghĩa trang tư thành hình cách đây đã ba thế hệ. Người ta kể rằng lúc ông nội của ông Phú còn ngồi ghế quan huyện đã dùng thế lực để mua lại cơ ngơi của một gia đình lân cận giáp ranh phía sau nhà ông rồi cho san bằng , và lập nghĩa địa riêng , dặn con cháu là khi ông xui tay nhắm mắt thì an táng ấy là miếng đất có long mạch tiềm ẩn. Dòng họ Đào Ngọc sẽ tiếp tục phát thêm được mấy đời nữa.

Khu nghĩa trang ấy nằm vào khu đất trũng , có hàng rào gỗ bao bọc. Quanh năm âm u vì lũy tre già rũ xuống che phủ. Lại thêm cây đa cổ thụ mọc bên hông , tàn lá ngăn hết ánh sáng mặt trời , khiến những ngôi mộ nằm trong đó trông càng lạnh lẽo. Nhất là những buổi sáng mờ sương hay những khi chiều tối.

Nhưng có lẽ thầy địa lý đoán sai , cho nên hai ba thế hệ kế tiếp nhau , dòng họ Đào Ngọc cứ xuống dần , thoái Quan vi dân về làm ruộng. Gọi là xuống , nhưng ruộng đất còn rất nhiều , so với đại đa số dân làng thì họ Đào Ngọc vẫn thuộc hàng ăn trên ngồi tróc , vinh hoa phú quý hơn đời.

Chỉ có điều làm ông Phú không hả dạ là vì trong thâm sâu , ông mê làm Quan. ông thích chức quyền để dược nể sợ , chứ không muốn chỉ làm người phú hộ. Tuy giàu mà thiếu cái oai phong , hách dịch. ông bỏ thời gian đi tìm thầy địa lý mãi trên cao bằng , đón về để coi khu nghĩa địa sau vườn, và kể rõ câu chuyện ông nội làm Quan năm xưa, hy vọng là có thể nhờ thầy xoay chuyển lại số mệnh, tái lập con đường hoàng lộ lại cho ông và con cháu .

Nhưng thầy coi xong thế đất rồi bảo :

− Vận số của ông chỉ được đến thế thôi , như vậy cũng được đại phúc lắm rồi. Tương lai hung khiết chưa biết thế nào , cần phải thi ân bố đức cho thật nhiều. Nhân đã dạy là Tiên tích đức , hậu tầm long. Xưa Cao Biền thời Đường bên Tàu sang cai trị nước ta , xây thành Đại La , dùng phép phong thủy để yểm chấn những nơi có long mạch , hòng làm cho dân Nam mỗi ngày một suy yếu , không vùng lên được. Phép yểm buà của Cao Biền hiểm hóc lắm , giết đứa con gái 17 tuổi , moi hết ruột gan , nhồi cỏ vào bụng , rồi cho mặc quần áo màu vàng , giả làm Thần Linh để đánh lừa Thần Núi Tản ở nước ta. Phép ấy thì tôi cũng có thể làm được để xoay chuyển vận số cho ông. Nhưng xét ra ác động và tội âm đức lắm. Con cháu về sau sẽ phát cuồng , mà đi ăn xin tha phương cầu thực.

Ông Phú nghe xong, thở dài não ruột, chia tay ông thầy địa lý, rồi ông ra phía trang sau nhà thắp nhang khắp lượt, con mèo đen thoăn thoắt chạy theo , con mèo này ông nuôi từ khi mới đẻ , lúc nào cũng gắn bó không rời ông. ông buồn rầu nhìn gần 20 ngôi mộ xây cùng kích thước. Phần lớn lớp xi măng bọc ngoài đã lên riêu xanh mốc. Người lạ đến nhà ông bất chợt ra vườn sau , nhìn thấy những ngôi mộ san sát ấy, thường khó tránh khỏi cái cảm giác rờn rợn bao phủ. Nhưng với cả nhà ông thì đã quá quen mắt từng ngày, nên chẳng bao giờ bận tâm đến.

Thậm chí có những đêm trăng mờ, lũ con ông còn dám rủ nhau ra, chọn một ngôi mộ bằng phẳng, leo lên ngồi cầu cơ gọi hồn về để hỏi chuyện tương lai.

Thầy địa lý đi rồi, bà Phú ngước mắt nhìn chồng và nhắc lại :

− Thầy nói đúng lắm đó ông à ! Mình được như thế này là quý lắm rồi. Phúc đức tại tâm , Thầy bảo phải thi ân bố đức , thì cứ nghe lời thầy mà làm. Từ nay, giúp được ai cái gì thì mình cứ giúp ; ông đừng có đón Thầy về nữa , tốn phí mà chẳng có lợi lộc gì. Theo tôi thì , cứ ăn ở cho phải đạo là tốt hơn cả.

Ông Phú nhíu mày gắt nhẹ :

− Bà nói chuyện hay nhỉ ? Thi ân bố đức thì lúc nào mà tôi chả rộng rãi hơn người ? Cái dạo vỡ đê năm thìn , không có tôi bỏ tiền cứu lụt ở làng này, thì cả làng không có đủ đất mà chôn người chết , bà quên rồi hay sao ? Rồi cái dạo năm Dậu bị hạn hán , củ chuối củng không có mà ăn , dân làng chết như rạ. Nửa năm trời tôi xuất kho phát chẩn cứu bao nhiêu người đều không là thì ân bố đức hay sao ?

Bà Phú dè dặt góp ý :

− Hời...Nói của đáng tội , tiền của ông nội nhà mình thì đều là....là...

− Đều là thế nào ? Có phải bà định bảo là tiền của phi nghĩa , bóc lột của người nghèo có phải không ? Tôi cấm bà mở miệng nhắc đến việc ấy. Nghe lời những quân mất dạy ở ngoài đường.

Bà Phú nhẫn nhục phân trần :

− Sao mà cứ động một tí là ông cứ mắng tôi ? Tôi là tôi vì ông , vì các con , nên mới bàn góp cho ông vài lời , chứ tôi có muốn nói ra làm gì ? Tôi chỉ nhắc lại lời thầy địa lý bảo là mình phải làm phúc. ông cứu lụt rồi ông phát chẩn thì tôi quên làm sao được ? Chính tôi cùng với người làm gánh từng gánh cơm ra đê cho người ta ăn mà. Rồi tôi múc cơm rồi tôi phát vải ra cho dân nghèo. ông tưởng tôi không nhớ hay sao ? Nhưng mà ông ạ ! Những việc ấy mình làm là vì lúc ấy ông định ra tranh cái ghế nghị viên , cần mua cảm tình của thiên hạ chứ không phải là vì lòng tốt đâu ông ? Mình thì mình lừa người được chứ mình che mắt Thánh thế nào được ?

Ông Phú tái mặt quát lớn :

− Bà câm đi ! Bà vào nhà này bưng bát cơm đầy , kẻ hầu người hạ , ăn trắng mặc trơn. Không nhớ ơn thì thôi, lại còn giở giọng bạc bẽo.

Bà Phú sợ quá vội lủi thủi bỏ vào nhà. Bà ngẩm nghĩ lại chuổi ngày dài đăng đẳng sống với chồng , sinh cho chồng bốn đứa con: hai trai , hai gái. Quả thực , miếng cơm manh áo thì bà chưa bao giờ phải bận tâm dù gia cảnh có sa sút đôi chút so với thời trước . Nhưng hai vợ chồng có những khác biệt quá sâu đậm về tính tình mà luôn luôn bà phải chịu đựng. Bà hiền lành bao nhiêu thì hình như ông Phú là người mang ác tính bẩm sinh.

Anh bếp Nhỡ ở với gia đình bà gần 10 năm , một hôm ăn cắp mấy đấu gạo mang về cho Mẹ già , bị cô con gái bắt gặp tri hô lên. Với bà Phú thì chuyện ấy nhỏ nhặt quá , chẳng có gì phải làm lớn. Bà gọi anh lại và mắng :

− Này , mày dốt vừa vừa thôi ! Mày cần gạo sao không bảo tao một tiếng ? Lần sau mà giở cái thói ăn cắp là chết với tao đấy nhé.

Bà nạt cho có lệ thôi, chứ bà biết Nhỡ hiền lành. Lấy trộm gạo là điều bất đắc dĩ. Nhưng không may cho Nhỡ là ông Phú ở trên nhà nghe thấy , ông gọi Nhỡ lên, phang cho mấy gậy gần què chân rồi đuổi thẳng , bà Phú xin mải cũng không được. ông bảo :

− Nuôi thứ ấy trong nhà thì thế nào cũng có ngày nó làm nội ứng dắt cướp vào. Đuổi nó đi , cẩn tắc vô ấy náy

Bà Phú dúi cho ít tiền và bảo Nhỡ mang về nhà cho mẹ già và dặn hễ khi nào túng quẩn quá , không biết trông vào đâu , thì tìm cách gặp riêng bà , bà sẽ giúp đỡ. Những việc nhân đức bà làm ngoài sự thúc đẩy tự nhiên do bản tính trời sinh , bà còn muốn thực hiện để phần nào trả nợ cho chồng , trả cái nợ do những hành vi bất chính và nhẩn tâm của ông Phú. Bà không phải là người sùng đạo của bất cứ tôn giáo nào , nhưng bà tin một cách đơn giản rằng: làm lành thì hưởng phước , gieo gió thì ắt có ngày gặt bảo.

Trước đó ông Phú có mối thù với ông Kháng Lạc chỉ vì tranh nhau mua lại mấy sào ruộng chiêm ở đầu làng. Việc chưa ngã ngủ , ông Phú cho người nhà nữa đêm lẻn đến nhà ông Lạc , ra lũy tre bên hông, dấu mấy chai rượu lậu và đồ nghề gần bờ ao rồi báo Tây đoan về bắt. Quả nhiên cái tết năm ấy , ông Lạc đi tù với đầy đủ tang vật : Cái nồi đồng ba mươi lưng lửng bá rượu , thúng gạo nếp đã vo sẳn , cái trỏ và hai cái bong bóng trâu. Toàn những thứ chỉ dùng cho việc nấu rượu.

Bà Phú biết việc này , nhưng không dám lên tiếng trách chồng , chỉ thở dài vì thấy chồng làm những điều thất đức quá. Bà lo cho đàn con mai sau phải gánh chịu hậu quả bởi bà vốn tin vào luật vay trả , vào thuyết quả báo. Con cái nhờ đức của cha , bà thường nghe nói thế , nên bà rất sợ cho hai cô con gái của mình.

----------

Tác giả: Nguyễn Ngọc Ngạn

Thực hiện chương trình: Thu Trang nhóm sản xuất RadioMe

Hãy cùng chia sẻ những tin bài hay và ý nghĩa với RadioMe qua địa chỉ hòm mail camxuc@i-com.vn các bạn nhé!