Chuyện kể rằng:  Ngày xửa ngày xưa, có một chú Rùa và một chú Thỏ cãi nhau xem ai nhanh hơn. Chúng quyết định so tài cao thấp bằng một cuộc thi chạy. Thỏ xuất phát nhanh như tên bắn và chạy thục mạng rất nhanh. Khi thấy rằng mình đã khá xa Rùa, Thỏ bèn quyết định nghỉ cho đỡ mệt dưới một bóng cây xum xuê lá bên đường rồi mới tiếp tục cuộc đua. Thỏ ngồi dưới bóng cây râm mát và ngủ thiếp đi lúc nào không hay. Rùa từ từ vượt qua Thỏ. Khi Thỏ thức dậy thì Rùa đã đến đích và trở thành người chiến thắng. 

Quả không sai khi người ta gọi những câu chuyện kiểu này là chuyện ngụ ngôn. Thông qua ngôn từ mà ngụ ý sâu xa.  Khi kể cho con nghe câu chuyện này, người lớn thường cố gắng chỉ ra: vì Thỏ kia tự cao tự đại nên mặc dù có khả năng  nhưng đã nhận về thất bại. Trái lại, rùa nhỏ biết mình biết ta, kiên trì và bền bỉ nên đã dành được chiến thắng. 

Mẹ lại mông lung nghĩ tới một câu chuyện khác, dành cho chính mình. Thành công của Rùa hôm nay nhất định có công sức không nhỏ của bố mẹ ngày hôm qua. Rất có thể, ngay từ khi còn nhỏ, rùa con đã được kể về thế giới rộng lớn và bao la. Nơi có rất nhiều người bạn chạy nhanh, chạy giỏi. Nhà rùa thì bao đời nay vốn dĩ gắn với biệt danh "chậm chạp". Nên việc chạy đua với các bạn là điều tưởng chừng như trong mơ. Nhưng năng lượng từ tin yêu là thứ quà màu nhiệm cha mẹ dành cho con. Nó được vun đắp và tích tụ ngày qua ngày.

Để khơi dậy ở Rùa con ý chí mạnh mẽ và nội lực tràn đầy, mỗi tối trước khi đi ngủ, Rùa bố thủ thỉ: "Bé con của bố mẹ, dù chúng ta không thể đi nhanh nhưng chắc chắn chúng ta có thể đi đến cuối con đường. Bố mẹ tin yêu và tự hào về con". Những vun đắp từ thuở ấu thơ có ý nghĩa không nhỏ chút nào. Mẹ tin là vậy. Để khi lớn lên và trưởng thành, trên mỗi đường đua của cuộc đời, Rùa con luôn vững vàng và kiên định với niềm tin từ một nơi đầm ấm gọi là gia đình. Gia đình và nhà là hoàn toàn khác nhau, con ạ.

Ở một ngôi nhà nhỏ khác, Rùa mẹ lại luôn nói với con rằng "Rùa thì làm sao mà thi chạy với Thỏ được. Con từ bỏ ý định đó ngay đi".

Cách đó không xa, một chú Rùa con lại luôn được nghe bố nói "Con chạy nhanh hơn Thỏ là cái chắc. Con phải là người chiến thắng". 

Là con, con cảm thấy dễ chịu và vui vẻ nhất khi nghe câu nói nào?

Mẹ tin những lời nói  tưởng chừng bị gió cuốn bay nhưng lại ảnh hưởng sâu sắc tới con trẻ. "Uốn lưỡi bảy lần trước khi nói". Luôn huyễn hoặc và tâng bốc sẽ rất dễ tạo cho con tâm lý tự cao và đắc thắng. Việc chê bai và hạ thấp con với bạn bè cũng sẽ làm nhụt ý chí của con. Cái khó hơn cả là nhìn được thực lực của cả mẹ và con để cùng con đồng hành trên quãng đường đầy thử thách. Không phải là cuộc đua. Mà là hành trình của riêng mỗi người. Đôi khi có những điểm giao nhau và thỉnh thoảng lại ngó nghiêng xem ai đó đang làm gì. Đó là tính tò mò khó tránh. Tò mò rồi lại hơn thua và tạo áp lực. Chẳng phải là một vòng luẩn quẩn hay sao? 

Ai ai cũng có khiếm khuyết. Mẹ tin những người thành công là những người luôn nhìn vào điểm mạnh của mình để phát huy. Người lớn như mẹ, thay vì "Sao con gầy thế, còi thế?", có thể hỏi "Con ăn tốt không? Nhìn con đầy năng lượng, rắn rỏi lắm". Thay vì "Nào tránh ra để đấy mẹ làm cho. Chẳng biết làm gì cả mà cũng đòi", thì bọn mẹ nên nói là "Để mẹ chỉ cho con cách làm hay hơn nhé!".

Một lần ở khu vui chơi trẻ em, mẹ nghe thấy một bà mẹ ra sức hét lớn:"Này, chúng mày đừng trêu nó. Nó có võ đấy nhé. Nó tẩn cho đấy. Nào đứa nào thích đánh nhau xông vào đây", đoạn quay ra nói chuyện với cậu con trai chừng 8,9 tuổi của mình:"Đấy, tao cho mày học võ để mày đánh lại chúng nó đấy biết chưa!". Nghe mà thấy lòng nặng trĩu. Thế chẳng khác nào dạy con dùng bạo lực để chèn ép người yếu thế hơn mình. Có thể người mẹ trong câu chuyện này muốn diễn tả một ý khác, mà cô ấy chưa tìm được ngôn từ thích hợp chăng? Cô ấy có thể nói:"Mẹ cho con đi học võ là để con có thể tự vệ và không bị đám đông bắt nạt". Và chỉ cần nhẹ nhàng đủ để 2 người nghe thấy. Con chuyện sẽ đẹp hơn rất nhiều. Ở khu vui chơi hôm đó có vài em bé nữa bị mẹ ra sức nạt nộ lớn tiếng. Đó hẳn không phải là thứ các con muốn! 

Các con muốn những người lớn đừng cố gắng "vạch lá tìm sâu", cũng đừng nâng con lên tận trời mây cao vút, cũng đừng hơn thua đố kị. Mà con muốn cha mẹ chuyên tâm chăm bón cho cây con đủ dinh dưỡng của tình thương, đủ nắng ấm của tin yêu, đủ mát lành của ái ngữ. Để cây con khoẻ mạnh và tự thân có khả năng chống chịu sâu bệnh. Đó mới là thứ cha mẹ phải dặn lòng, đúng không con? 

------------------------------------------------------------------

Tác giả: Mẹ Bún Đậu - RadioMe.vn

Thực hiện: Yo Le và nhóm sản xuất RadioMe

Để có thể tải chương trình về máy hoặc lưu lại chương trình vào playlist cá nhân, bạn hãy Đăng ký trở thành thành viên của mạng xã hội RadioMe nhé! Và nếu bạn có bất kỳ bài viết, tâm sự nào muốn chia sẻ, hãy gửi email của bạn về địa chỉ camxuc@i-com.vn.