Sẽ có một hôm nào bạn chợt nhận ra mình có một Sài Gòn mê dù thật sự bạn chưa bao giờ mê Sài Gòn.

Cả những người thường nói ghét Sài Gòn vẫn có một chút gì đó của Sài Gòn mê - không hiểu nổi! - vương trong điệu bộ và ngôn cách của mình.

Sài Gòn mê, đó là cái gì vậy ta?

Là nhiều. Là rất nhiều nồng nàn. Rất nhiều bao dung. Rất nhiều nghịch lý. Nhiều ra đi và trở về. Nhiều hoan lạc và ưu phiền. Nhiều trắc trở và thong dong. Hào phóng nắng và lênh láng mưa...

Ví dụ Nắng.

Nắng, đó là hào quang của Sài Gòn. Bạn không thể hình dung Sài Gòn mà không có nắng. Nắng nung người và nắng say người. Nắng rạng ngời và nắng trời ơi. Nắng trên phố và nắng khuê phòng. Nắng bên ngoài và nắng bên trong.

Bạn có chất vấn nắng không?

Những hàng cây bên đường và trong công viên vẫn xanh rờn cho dù nắng cháy. Không có cây nào cớm nắng.

Những làn da rơm rớm mồ hôi của cô gái Sài Gòn vẫn mượt mà cho dù nắng dội. Không có cô nào cớm nắng.

Cho dù bạn là ai nắng không hề phân biệt. Nếu một tâm hồn cần nắng, Sài Gòn sẽ cho. Nếu một góc đời cần nắng, Sài Gòn sẽ cho.

Trong tiểu thuyết Bay trên tổ chim cu của Ken Kesey, nhân vật Bromden ở viện tâm thần thường tưởng tượng một cỗ máy phun sương mù đang vận hành đâu đó. Mỗi lần lo âu hay sợ hãi, anh lại thấy mù sương lan tới che phủ anh, đó là cách anh lẩn trốn thực tại.

Còn Sài Gòn, bạn ơi, có một cỗ máy phun nắng đang vận hành đâu đó. Và từ đó, nắng lan tràn, đẩy anh ra mọi thứ mù sương u ẩm, đẩy anh ra thực tại. Chỉ anh thôi ư? Không, cả chị nữa, cả em nữa. Thực tại đó có thể là vui hay buồn, là huy hoàng hay đọa đày, bạn cần phải đối mặt. Ở Sài Gòn không phải là ở ẩn. Ở Sài Gòn là hiện hữu. Là Sài Gòn, là thế giới, là thực tại. Là nói “Có”, là nói “Vâng” với cuộc đời, với nắng trần gian.

Hằng ngày, người và xe đổ vào trong nắng, nhập vào bụi trần mà đi. Đi đâu, về đâu là chuyện mỗi người. Đi tới đi, Sài Gòn nói, Sài Gòn không bận tâm giữ người ở lại. Nhưng giữ Sài Gòn cho mình, dường như ai cũng muốn.

Có một ví dụ khác về Sài Gòn mê. Đó là Mùa.

Nhiều người nói Sài Gòn không nắng thì mưa, làm gì có mùa. Cần “nhìn mùa” một cách tinh tế hơn, một cách bao dung theo kiểu Sài Gòn.

Sài Gòn có nhiều ngày kỳ diệu mà mỗi ngày khi ấy chứa đủ bốn mùa, một thứ nhân duyên thời tiết của một bán đảo tươi vui. Sáng sớm với một làn sương mát như chiếc áo lụa mỏng, Sài Gòn hiện ra trong ửng hồng xuân sắc. Từ từ nắng lên và lướt vào một ngọ thiên bừng bừng ánh hạ. Để rồi dịu xuống một hoàng hôn hiu hiu gió thoảng của hơi thu. Và đêm, những khi gió dìu mưa tới, phả giá lạnh mùa đông vào từng căn phòng, gác trọ. Bốn mùa trong một ngày, những khi ấy ở đâu có thời tiết đáng ước mong hơn?

Một ngày bốn mùa như thế ở Sài Gòn tạo nên một niềm vui sống hài hòa. Thời tiết ấy không biết đến cực đoan, khắc nghiệt, bạo cuồng. Không nặng xích đạo, không băng giá, không động đất, không bão tố,... Không có gì vượt quá hạn độ. Không có nữ thần Trừng phạt nào bay trên đầu Sài Gòn.

Có một Sài Gòn đạo. Đó là Trung đạo. Đó là đạo của Khoan dung.

Như vậy là bạn có một Sài Gòn mê rồi đấy!

---------------------------------------------------

Tác giả: Nhật Chiêu -VnExpress

Thực hiện: Yo Le và nhóm sản xuất RadioMe

Nếu bạn có những bài viết, tâm sự muốn chia sẻ, vui lòng liên hệ e-mail camxuc@i-com.vn