Trong quá trình nuôi dạy con, việc chê, mắng hay chỉ trích trẻ cũng quan trọng không kém những lời khen. Nếu như khen thưởng giúp khích lệ trẻ, thì việc mắng trẻ lại giúp trẻ nhận ra lỗi và biết phân biệt đúng sai, phải trái. Tương tự như khen thưởng, mắng trẻ cũng cần phải có nghệ thuật. Bố mẹ cần có sự khéo léo, tinh tế khi đưa ra lời chê. "Khen đúng mực, chê đúng lúc" là nguyên tắc cần nhớ. Thời điểm thích hợp nhất để chỉ trích trẻ là khi tâm lý trẻ đang ổn định. Khi chỉ trích thì cần chỉ trích vào hành động, không chỉ trích bản thân con người trẻ. Ngoài ra cũng có những thời điểm tuyệt đối không nên la mắng trẻ.

Không mắng trẻ vào buổi sáng sớm

Đừng làm hỏng cả một ngày của con vì những lời cằn nhằn và mắng mỏ không đúng lúc. Mắng trẻ vào thời điểm này không làm trẻ ngoan hơn, trái lại còn ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ. Những việc bố mẹ mắng trẻ vào buổi sáng đa phần là do trẻ dậy muộn, trẻ lề mề hoặc nhõng nhẽo khi mặc quần áo. Trường hợp này, nếu muốn chỉ trích trẻ, trẻ cũng không nghe theo, thậm chí còn phản kháng lại và càng lề mề hơn. Cách tốt nhất là cho trẻ ngủ sớm vào tối hôm trước, hình thành thói quen dậy sớm. Khi mặc quần áo, nên thỏa thuận trước và cho trẻ lựa chọn vài bộ. Đừng cố ép trẻ mặc bộ này theo ý của bố mẹ, trẻ sẽ càng ương bướng và không làm theo.

Không mắng trẻ trong bữa ăn

Dân gian vẫn thường nói “trời đánh tránh miếng ăn”, ám chỉ dù có chuyện gì to tát, cũng không nên lớn tiếng trong bữa ăn. Khi bị mắng, tâm lý của trẻ bị ảnh hưởng. Nếu mắng trong bữa ăn, sẽ làm trẻ ăn không ngon miệng, hoặc có ăn cũng không thể tiêu hóa tốt. Hơn nữa, lời nói của bố mẹ trong thời điểm này cũng không có giá trị, “sức nặng” với trẻ. Trẻ sẽ phản ứng theo hai hướng, nhưng đều là hướng tiêu cực. Một là phản ứng rất mạnh mẽ, từ chối không ăn nữa. Hai là trở nên lầm lì, giả bộ nghe nhưng thực chất đang rất bí bách và “ghét” bố mẹ.

Trước khi đi ngủ

Trước khi đi ngủ là thời gian bố mẹ cần gần gũi con. Có thể đọc sách cho con nghe, cùng con nghe nhạc, kể chuyện hoặc hỏi han con những việc xảy ra trong ngày. Thời điểm này cũng không phải là lúc lý tưởng để giáo huấn trẻ. Trẻ dễ gặp ác mộng, ngủ không sâu giấc và chắc chắn cũng không thể nhớ những lời bố mẹ nói.

Trước mặt nhiều người

Đây là thói quen khó bỏ của rất nhiều ông bố bà mẹ Việt. Trước mặt người khác, thường lôi những tính xấu của trẻ ra để chỉ trích, với ý nghĩ người khác sẽ cho rằng mình có dạy con và dạy con rất nghiêm khắc. Bố mẹ cho rằng việc này sẽ tạo tính khiêm tốn cho trẻ, nhưng thực chất chỉ khiến trẻ càng tự ti. Khi trước đám đông, trẻ bị chỉ trích quá nhiều, trẻ dần sẽ mặc định rằng trẻ không tốt, không ngoan và xấu hổ trước mọi người. Hãy tôn trọng con trẻ và đừng cho rằng mắng con trước mặt người khác là cách giáo dục khoa học.

--------------------------------------------------

Tác giả: Hàn Vân - VNM - PL.XH

Thực hiện: Yo Le và nhóm sản xuất RadioMe

Nếu bạn có bất kỳ bài viết, tâm sự nào muốn chia sẻ, vui lòng gửi email về địa chỉ camxuc@i-com.vn